21.06.2024 tarihinde hisse senedi قرن hakkında فردای اقتصاد analizi
Ekonomik yönetişimin 10 önemli teorisi Başkan uzman mı olmalı? (Bölüm I) Ali Mirzakhani Farda Ekhonat'ın Genel Yayın Yönetmeni ◻️Bu günlerde seçim tartışmalarıyla eş zamanlı olarak cumhurbaşkanının uzman olup olmaması gerektiği tartışması da açıldı. Birinci sorudan sonra akla gelen ikinci soru ise, cumhurbaşkanı bilirkişi değilse bilirkişi anlaşmazlığı durumunda nihai kararı nasıl vermesi gerektiğidir. ◻️ Bu soruları cevaplamadan önce İran ekonomisinde gözden kaçırılan bir noktaya değinmek gerekiyor, o da temel olarak ekonomik karar alma sisteminin (veya hükümetin ekonomideki rol oynama sisteminin) üç farklı ancak birbiriyle bağlantılı katmana sahip olmasıdır: 1- ekonomik yönetişim katmanı, 2- politika oluşturma katmanı ve 3- yürütme ve yönetim katmanı. İlk katman teori alanı, ikincisi uzman tartışmaları alanı ve üçüncüsü ise teknokrasi alanıdır. İkinci ve üçüncü katmanlar, birinci katmanda veya ekonomik yönetişim katmanında seçilen teoriden etkilenir ve bu temelde politika oluşturma katmanındaki uzman anlaşmazlığı, esas olarak teorik kafa karışıklığından kaynaklanmaktadır. Örneğin "enflasyonu kontrol altına alma politikası fiyat baskılama ve döviz kuru istikrarı yoluyla mı yoksa açık piyasa işlemlerinde likidite yönetimi yoluyla mı yapılmalıdır?" sorusunun cevabı tamamen ekonomik yönetişim teorilerinden birinin seçimine bağlıdır. Başkandan beklenen, temel olarak bilirkişi uyuşmazlıkları başlığını büyük ölçüde kapatan ekonomik yönetim katmanında güçlü ve çığır açıcı bir teoriyi tercih etmesidir ve ne yazık ki çoğu devlet başkanının reddettiği de budur. Son yıllarda ekonomik yönetişim katmanında seçilmiş olan, modası geçmiş ve başarısız bir teori olup, bu da uzman katmanının ve buna bağlı olarak yürütme katmanının temellenmesine yol açmıştır. ◻️Ekonomik yönetimde hangi teori ve teorilerin refaha ve ekonomik kalkınmaya yol açtığını tartışmadan önce, son üç yüzyılda bu konuda ortaya atılan 10 önemli teoriye kısaca değinmek daha doğru olabilir ve ardından sonuçlarını ve çıktılarını inceleyelim. İktisat alanında bu teorilerin her biri. Bu 10 teori şunlardır: 1- Merkantilizm teorisi (dost kapitalizmi) 2- Ekonomik özgürlük teorisi (klasik liberalizm) 3- Sosyalist adalet teorisi (İran'da sosyal adaletin yanlış tercümesi olarak adlandırılmaktadır) 4- Hukuki adalet teorisi 5 - Faydacılık teorisi (liberalizm faydacılık) 6- Kurumsalcılık teorisi 7- Tarihin özgünlüğü teorisi (ekonomik milliyetçilik) 8- Sanayicilik teorisi (endüstriyel kalkınmanın mühendisliği) 9- Siyasetin özgünlüğü teorisi (demokrasinin veya politik gelişimin önceliği) ekonomik kalkınma üzerine) 10- İyi yönetişim teorisi Bu not dizisinde, önce bu 10 teorinin her birini açıkladı ve ardından her teorinin politika oluşturma ve ekonomi yönetimi açısından sonuçlarını inceledi. Uygun cevabını bulmaya çalıştığımız bir diğer soru ise bu teorilerden hangisinin bir ülke vatandaşlarının milli servetinde ve kişi başına düşen gelirinde artışa yol açtığı ve her vatandaşa daha adil bir dağılımla verildiğidir. [devam ediyor] Farda Ekhtaz'ın web sitesindeki makaleyi okumak için buraya tıklayın #düşünme okulu ◻️ Ekonominin geleceğinin video medyası ⬇️ @Feghtesad
